29.01.2024
1960 թվականի փետրվարին Կուբայում տեղի ունեցավ երկու ականավոր մշակութային գործիչների հանդիպումը՝ ամերիկացի գրող Էռնեստ Հեմինգուեյի և խորհրդային կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանի միջև։ Այս հանդիպումը դարձավ իրադարձություն, որը մինչ օրս հիշվում է հետաքրքրությամբ ու հիացմունքով։
Հեմինգուեյն այդ ժամանակ ապրում էր Հավանայի արվարձանում՝ Ֆինկա Վիգիա կալվածքում։ Նույն ժամանակահատվածում Կուբա է ժամանել խորհրդային մշակույթի գործիչների պատվիրակությունը՝ Անաստաս Միկոյանի գլխավորությամբ։ Միկոյանը Հեմինգուեյի աշխատանքի մեծ երկրպագու էր և ցանկանում էր անձամբ հանդիպել նրա հետ։
Հեմինգուեյը ուրախությամբ ընդունեց Միկոյանի հանդիպման առաջարկը։ Պատվիրակության կազմում էր նաև Արամ Խաչատրյանը։
Հանդիպումը տեղի է ունեցել 1960 թվականի փետրվարի 10-ին։ Հեմինգուեյն ու Խաչատուրյանն անմիջապես ընդհանուր լեզու գտան. Խոսեցին գրականության, երաժշտության, արվեստի մասին։ Հեմինգուեյը Խաչատրյանի ստեղծագործության մեծ երկրպագու էր։ Նա ասաց, որ Խաչատրյանի երաժշտությունը լի է էներգիայով, ուժով և դրամատիկականությամբ։ Նա հիշեցնում է նրան իր իսկ ստեղծագործությունները։
Հանդիպումից հետո Հեմինգուեյը նամակ է գրել Միկոյանին, որտեղ պատմել է իր տպավորությունների մասին։ Նա գրել է. «Մի քանի օր առաջ իմացա, որ կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանը գտնվում է Հավանայում։ Մենք նրան հրավիրեցինք մեր մոտ։ Ճաշի ընթացքում հետաքրքիր զրույց ունեցանք: Մեզ շատ դուր եկավ նա և նրա կինը։ Ես սիրում եմ նրա երաժշտությունը: Խաչատրյանն ինձ թողել է այս օղու շիշը»։
Այս նամակը ցույց է տալիս, որ Հեմինգուեյի և Խաչատրյանի հանդիպումը շատ կարևոր էր երկուսի համար։ Նա օգնեց նրանց ավելի լավ հասկանալ միմյանց և իրենց ստեղծագործական ունակությունները:
Հեմինգուեյը Խաչատրյանի տաղանդի անկեղծ երկրպագուն էր։ Նա իր երաժշտության ձայնագրություններ է պահել և խոստովանել, որ Հայաստանը ճանաչել է իր երաժշտության միջոցով։
Հեմինգուեյի և Խաչատրյանի հանդիպումը ցնցող իրադարձություն դարձավ համաշխարհային մշակույթի պատմության մեջ։ Դա ցույց է տալիս, որ արվեստը կարող է հաղթահարել բոլոր սահմանները և միավորել տարբեր ազգերի ու մշակույթների մարդկանց։